Zmiany związane z wprowadzeniem Polskiego Ładu
Szanowni Państwo,Poniżej przekazujemy do wiadomości podstawowe informacje związane z wprowadzonymi od 1 stycznia 2022 roku zmianami wynikającymi z „Polskiego Ładu”. Informacja ta została sporządzona na podstawie dostępnych w mediach i na stronach internetowych informacji i interpretacji, ale nie jest wiążąca i nie może stanowić podstawy do kierowania wobec pracodawcy jakichkolwiek roszczeń.
Zawarte poniżej informacje obejmują stan wiedzy, interpretacje oraz obowiązujące przepisy wg stanu na grudzień 2021. Z uwagi na zmieniające się przepisy oraz ich interpretacje zachęcamy pracowników do śledzenia bieżących informacji w mediach oraz na stronach internetowych. Polski Ład w pigułce.
Wyższa kwota wolna od podatku, podniesienie drugiego progu, reforma składki zdrowotnej – te czynniki sprawią, że od 01.01.2022r. zmienią się proporcje między naszymi zarobkami brutto a netto.
Wyższa kwota wolna od podatkuKwota wolna od podatku jest dla wszystkich, którzy rozliczają podatek na zasadach ogólnych (czyli według skali podatkowej). Chodzi m.in. o osoby pracujące na etacie, wykonujące umowy cywilnoprawne, emerytów, niektórych przedsiębiorców.
Dotychczas kwota wolna nie przysługiwała osobom o rocznym dochodzie wyższym niż 127 tys. zł, ale to ograniczenie nie będzie już obowiązywać. Prawa do kwoty wolnej nie mają jedynie ci, którzy rozliczają podatek ryczałtem, liniowo lub kartą podatkową.
Kwota wolna jest automatycznie uwzględniana w rozliczeniu rocznym PIT i nie trzeba składać żadnego wniosku, by z niej skorzystać.
Nieco inaczej wygląda to, jeśli chcemy, by równowartość 1/12 kwoty wolnej była uwzględniona już przy comiesięcznej wypłacie. Polski Ład zmieni wysokość kwoty wolnej od podatku, ale niczego nie zmienia, jeśli chodzi o procedury. Z kwoty wolnej już w ciągu miesiąca korzystają i będą korzystać pracownicy, którzy złożyli swojemu pracodawcy formularz PIT-2 (oświadczenie pracownika dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych). To formularz, który pracownik zwykle składa przed otrzymaniem pierwszej wypłaty. Oświadcza w nim, że nie osiąga innych wyszczególnionych dochodów (m.in. z tytułu emerytury, działalności gospodarczej, najmu lub dzierżawy). Tym samym upoważnia pracodawcę do zmniejszania miesięcznej zaliczki na podatek dochodowy o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek. Jeśli ktoś ma więcej niż jednego pracodawcę, wniosek taki może złożyć tylko u jednego z nich. Raz złożony pracodawcy PIT-2 jest ważny także przez kolejne lata, o ile wynikający z niego stan faktyczny nie uległ zmianie. Pracownik, który do tej pory otrzymywał wynagrodzenie z uwzględnieniem kwoty wolnej, w związku z Polskim Ładem nie musi więc podejmować żadnych czynności, chyba że jego sytuacja faktyczna się zmieniła (np. założył działalność gospodarczą).
Drugi próg podatkowyWażne dla wszystkich rozliczających się według skali podatkowej, którzy osiągną w trakcie roku 2022 r. dochód wyższy niż 120 000 zł.
Podstawowa stawka podatku PIT wynosi 17%. Po przekroczeniu progu podstawy opodatkowania, od nadwyżki płaci się 32%. Próg wynosi obecnie 85 528 zł, ale Polski Ład zwiększy jego wysokość do 120 000 zł.
Pracodawca uwzględnia przekroczenie progu przy obliczaniu zaliczek na podatek (art. 32 ustawy o PIT), następnie fakt przekroczenia progu uwzględnia się w zeznaniu rocznym PIT. W przypadku osiągania innych dochodów (np. z umów cywilnoprawnych), drugi próg jest co do zasady uwzględniany dopiero w rozliczeniu rocznym PIT. Podatnik może jednak złożyć wniosek do płatnika o obliczanie i pobieranie zaliczek według wyższej stawki podatkowej (art. 41a ustawy o PIT). Wówczas jego wynagrodzenie netto będzie niższe, ale nie będzie musiał dopłacać podatku po złożeniu zeznania rocznego.
Ulga dla klasy średniej Polski Ład zwiększa kwotę wolną od podatku (to zmiana korzystna dla podatników), ale likwiduje też możliwość odliczenia składki zdrowotnej od podatku (to już zmiana niekorzystna).
Jaki będzie bilans tych zmian? Osoby zarabiające miesięcznie na etacie do ok. 5,7 tys. zł brutto więcej zyskają niż stracą – ich wynagrodzenie netto będzie wyższe niż dotychczas.
Aby także lepiej opłacani pracownicy nie stracili na reformie, wprowadzono ulgę dla klasy średniej. W ustawie o PIT preferencja została określona jako „ulga dla pracowników lub podatników osiągających przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej”. Ulga będzie obniżała podstawę opodatkowania według skomplikowanych algorytmów.
Najpierw miesięcznie:
• (A × 6,68% – 380,50 zł) ÷ 0,17, dla A wynoszącego co najmniej 5701 zł i nieprzekraczającego kwoty 8549 zł,
• (A × (-7,35%) + 819,08 zł) ÷ 0,17, dla A wyższego od 8549 zł i nieprzekraczającego kwoty 11 141 zł
Następnie rocznie:
• (A × 6,68% – 4566 zł) ÷ 0,17, dla A wynoszącego co najmniej 68 412 zł i nieprzekraczającego kwoty 102 588 zł,
• (A × (-7,35%) + 9829 zł) ÷ 0,17, dla A wyższego od 102 588 zł i nieprzekraczającego kwoty 133 692 zł.
Gdzie A oznacza uzyskane w ciągu miesiąca przychody ze stosunku pracy lub pokrewnych.
Ulga spowoduje, że wynagrodzenie netto osób zarabiających na etacie miesięcznie między 5701 zł a 11 141 zł brutto nie będą niższe niż dotychczas. Pracownik nie będzie musiał samodzielnie stosować tych wzorów. Co miesiąc ulgę wyliczy przy jego wypłacie pracodawca a na koniec roku będzie ona uwzględniona w rozliczeniu podatkowym.
Ulga dla klasy średniej przysługuje wyłącznie zatrudnionym na podstawie umowy o pracę (lub umów pokrewnych) albo prowadzącym działalności gospodarczą opodatkowaną według skali. Skorzystają z niej ci, którzy osiągają rocznie od 68 412 zł do 133 692 zł przychodów (pracownicy) bądź dochodów (przedsiębiorcy). Nie przysługuje natomiast w stosunku m.in. do umów zlecenia, umów o dzieło, emerytur. Jeśli ktoś pracuje na etacie i dodatkowo zawrze umowę cywilnoprawną, ulga obejmie wyłącznie jego przychody z pracy, a te z dodatkowej umowy nie będą brane pod uwagę. Przy jej obliczaniu uwzględni się natomiast przychody od pracodawcy objęte tzw. autorskimi, 50-procentowymi kosztami.
WAŻNEPracownik może złożyć do pracodawcy wniosek o niestosowanie ulgi dla klasy średniej. Może być to korzystne, gdy ulga przysługuje komuś w ujęciu miesięcznym, ale w ujęciu rocznym okaże się, że jednak nie ma do niej prawa i musi dopłacić niedobór podatku. Wniosek obowiązuje na dany rok podatkowy co oznacza że konieczne jest złożenie takiego wniosku w każdym roku.
Prawo do ulgi mają podatnicy których roczne przychody mieszczą się w przedziale 68 412 do 133 692 zł. W sytuacji gdy podatnik przekroczy wskazany limit nawet o złotówkę, straci prawo do całej ulgi. W rezultacie, w rocznym PIT będzie musiał skorygować zapłacone wcześniej zaliczki na PIT i zapłacić wyższy podatek. Ulgę będzie można rozliczać miesięcznie i rocznie.
Wniosek o niepomniejszanie dochodu o kwotę ulgi dla pracowników reguluje art. 32 ust. 2b znowelizowanej ustawy o PIT. Z przepisu wynika, że musi być on sporządzony na piśmie i należy go złożyć odrębnie dla każdego roku podatkowego. Pracodawca zacznie się do niego stosować najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym go otrzymał.
Ulga dla pracujących emerytówUlga zwalnia z podatku przychody (do wysokości 85 528 zł) podatników, którzy mimo nabycia uprawnień emerytalnych nie zdecydują się na pobieranie świadczenia.
Z ulgi można skorzystać po ukończeniu 60. roku życia w przypadku kobiety i 65. roku życia w przypadku mężczyzny. Ulga dotyczy następujących przychodów:
• ze stosunku pracy (a także stosunku służbowego, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy);
• z umów zlecenia;
• z działalności gospodarczej.
Na liście nie ma wiec m.in. przychodów z umów o dzieło czy też najmu poza działalnością gospodarczą. Nie będą one objęte ulgą.
Jeśli chcemy, by ulga była stosowana już w trakcie roku przy wypłacie wynagrodzenia, a nie dopiero po rozliczeniu PIT, należy złożyć stosowne oświadczenie. Wynika to z art. 32 ust. 1g i 1h znowelizowanej ustawy o PIT.
Oświadczenie o spełnieniu warunków do stosowania zwolnienia musi być sporządzone na piśmie. Składa się je płatnikowi (czyli np. pracodawcy). Musi zawierać klauzulę „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”. Płatnik zacznie stosować ulgę najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymał oświadczenie. Należy go powiadomić także o zmianie stanu faktycznego wynikającego z oświadczenia.
Ulga dla dużych rodzin (inaczej: ulga 4 plus)Zwalnia z podatku przychody (do wysokości 85 528 zł) podatników wychowujących co najmniej czworo dzieci.
Ustawa o PIT precyzuje, że z ulgi 4+ mogą skorzystać podatnicy, którzy w stosunku do co najmniej czworga dzieci:
• wykonują władzę rodzicielską;
• pełnią funkcję opiekuna prawnego, jeżeli: dziecko z nim zamieszkuje, sprawują funkcję rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą, w przypadku pełnoletnich uczących się dzieci – wykonują obowiązek alimentacyjny albo sprawują funkcję rodziny zastępczej (z pewnymi zastrzeżeniami).
Ulga przysługuje na wszystkie dzieci małoletnie. Pod uwagę brane są też dzieci pełnoletnie, które:
• otrzymują zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną
• nie ukończyły 25. roku życia, nadal się uczą i studiują i nie osiągają dochodów wyszczególnionych w ustawie.
Ulga dotyczy następujących przychodów:
• ze stosunku pracy (a także stosunku służbowego, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy);
• z umów zlecenia;
• z działalności gospodarczej.
Na liście nie ma wiec m.in. przychodów z umów o dzieło czy też najmu poza działalnością gospodarczą. Nie będą one objęte ulgą.
Jeśli chcemy, by ulga była stosowana już w trakcie roku przy wypłacie wynagrodzenia, a nie dopiero po rozliczeniu PIT, należy złożyć stosowne oświadczenie. Wynika to z art. 32 ust. 1g i 1h znowelizowanej ustawy o PIT.
Oświadczenie o spełnieniu warunków do stosowania zwolnienia musi być sporządzone na piśmie. Składa się je płatnikowi (czyli np. pracodawcy). Musi zawierać klauzulę „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”. Płatnik zacznie stosować ulgę najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymał oświadczenie. Należy go powiadomić także o zmianie stanu faktycznego wynikającego z oświadczenia.
Ulga na powrótZwalnia z podatku przychody (do wysokości 85 528 zł) osoby fizycznej, która przeniosła miejsce zamieszkania na terytorium RP, a w konsekwencji zmieniła rezydencję podatkową. Dla kogo? Prawo do zwolnienia będzie przysługiwać podatnikowi przez 4 kolejno po sobie następujące lata podatkowe. Podatnik sam wybierze rok, kiedy zacznie korzystać z ulgi: albo licząc od początku roku, w którym podatnik przeniósł miejsce zamieszkania na terytorium RP, albo od początku roku następnego.
Ulga będzie miała zastosowanie do podatników, którzy przenieśli miejsce zamieszkania na terytorium RP po dniu 31 grudnia 2021 r. Może więc mieć zastosowanie do przychodów uzyskanych od 1 stycznia 2022 r.
Ulga dotyczy następujących przychodów:
• ze stosunku pracy (a także stosunku służbowego, pracy nakładczej, spółdzielczego stosunku pracy);
• z umów zlecenia;
• z działalności gospodarczej.
Na liście nie ma wiec m.in. przychodów z umów o dzieło czy też najmu poza działalnością gospodarczą. Nie będą one objęte ulgą.
Z ulgi mogą skorzystać obywatele polscy, obywatele krajów wymienionych w załączniku do ustawy (co do zasady są to państwa należące do UE, EOG i CEOG) lub osoby posiadające Kartę Polaka. Osoby z innych krajów również będą mogły skorzystać ze zwolnienia po spełnieniu dodatkowych warunków.
Jeśli chcemy, by ulga była stosowana już w trakcie roku przy wypłacie wynagrodzenia, a nie dopiero po rozliczeniu PIT, należy złożyć stosowne oświadczenie. Wynika to z art. 32 ust. 1g i 1h znowelizowanej ustawy o PIT.
Oświadczenie o spełnieniu warunków do stosowania zwolnienia musi być sporządzone na piśmie. Składa się je płatnikowi (czyli np. pracodawcy). Musi zawierać klauzulę „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”. Należy również podać rok rozpoczęcia i zakończenia stosowania zwolnienia. Płatnik zacznie stosować ulgę najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymał oświadczenie. Należy go powiadomić także o zmianie stanu faktycznego wynikającego z oświadczenia.
Wydział Personalny